डा ओम मूर्ति अनिलका धेरै भिडियोहरू भाइरल भएका छन्, जसले उनलाई सोशल मिडिया सेलिब्रिटीमा परिणत गरेको छ। खासगरी आप्रवासी कामदारमाझ उनी लोकप्रिय छन् ।
केही साताअघि इन्टरभेन्शनल कार्डियोलोजिस्ट डाक्टर ओम मूर्ति अनिलले आफ्नो फेसबुक पेजमा दाइजो प्रथाबारे एउटा भिडियो पोस्ट गरेका थिए। उनको भिडियो यस्तो समयमा आएको थियो जब एक मेडिकल डाक्टरलाई दाइजो सम्बन्धी हिंसाको खबर भाइरल भएको थियो।
‘नेपाली समाज विशेषगरी तराई क्षेत्रमा प्रचलनमा रहेको दाइजो प्रथाको भिडियो बनाउनु जरुरी छ’, डा अनिलले भने । “दाइजो प्रथा कानुनी रूपमा प्रतिबन्धित भए पनि हजारौं मानिसहरू यो कुप्रथाबाट प्रभावित भइरहेका छन्।”
दाइजो प्रथा सम्बन्धी उनको भिडियोले ८३६,००० भन्दा बढी भ्यु, ३,८०० सेयर, ९,५०० कमेन्ट र ५०,००० लाईक पाएका छन् ।
मूलतः मधेस प्रदेशका डा अनिलका लागि दाइजो प्रथाले नजिकबाट देखेको कुरा हो। मेडिसिन पढ्दा सहपाठीले दाइजोबाट पाउने पैसाले आफ्नै अस्पताल बनाउनुपर्छ भनी जिस्काउने गरेका थिए ।
उनको परिवारका सदस्य र आफन्तले पनि राम्रै दाइजो पाउनको लागि सम्पन्न परिवारकी केटीसँग विवाह गर्न सुझाव दिएका थिए ।
“तर मैले पहाडी समुदायकी केटीसँग बिहे गरें र दाइजो मात्रै होइन, आफ्नै विवाहमा आर्थिक खर्च पनि गरें,” डा अनिलले आफ्नो दाइजो भिडियोमा भने । “दाइजो लिएको भए आज आर्थिक रूपमा राम्रो हुने थिएँ तर खुसी हुने थिएन । दाइजोको पैसाबाट मोटरसाइकल वा कार चलाउनुभन्दा आफ्नै कमाइबाट साइकल चलाउनु राम्रो हो ।”
सामाजिक विषयमा भिडियो बनाउनुका साथै स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित विषयवस्तुहरु पनि उनी नियमित अपलोड गर्छिन् । डा अनिलको फेसबुकमा 1.2 मिलियन भन्दा बढी फलोअर्स छन्, र उनको स्वास्थ्य सम्बन्धी अन्य भिडियोहरूले लाखौं भ्यूहरू र हजारौं लाईक, कमेन्ट र सेयरहरू कमाएका छन्।
डा अनिलले बनाएको अर्को भिडियो भाइरल भयो जसको शीर्षक ‘ट्रु ह्यापिनेस’ हो, जसमा ४.७ मिलियन भन्दा बढी भ्यु, १६५,००० लाइक, १३,००० सेयर र ५,२०० भन्दा बढी कमेन्टहरू छन्। उनका अन्य लोकप्रिय भिडियोहरू ‘हाउ रेज इम्प्याक्ट्स हार्ट्स’, ‘ब्लडप्रेसर नियन्त्रण गर्ने उपायहरू’, ‘के थोरै मदिरा पिउनु मुटुका लागि राम्रो हुन्छ?’, ‘महामारीको समयमा संक्रमण फैलिनबाट रोक्न’, र ‘हाउ कोरोना क्यान’ हुन्। हामीलाई धोका दिनुहोस्’।
कोभिड-१९ महामारीको बेला डा अनिलले जानकारीमूलक भिडियो बनाउन थालेका थिए। विगतमा रेडियो, टेलिभिजन र पत्रपत्रिकाजस्ता मूलधारका सञ्चारमाध्यमहरू आम जनसमुदायको सन्देश प्रवाह गर्ने माध्यम थिए, अहिले त्यस्तो छैन । आज फेसबुक र ट्विटर जस्ता सामाजिक सञ्जालहरू सूचना प्रवाह गर्न उत्तिकै प्रभावकारी भएका छन्।
रोग, त्यसको रोकथाम र नियन्त्रण र औषधिको बारेमा जानकारी सम्प्रेषण गर्दा जनतालाई सहयोग पुग्ने विज्ञहरू बताउँदै आए पनि गलत सूचना जनतामा फैलिन नदिन विशेष ध्यान दिनुपर्नेमा पनि उनीहरू जोड दिन्छन् ।
“मानिसहरूले सन्देशको उद्देश्य थाहा पाउनु पर्छ र सन्देश दिने व्यक्ति योग्य छ कि छैन भनेर पनि सुनिश्चित गर्नुपर्दछ,” डा अनिलले भने। “यदि [सन्देशहरू पोस्ट गर्ने] उद्देश्य बिरामीहरूलाई उनीहरूको क्लिनिकमा आकर्षित गरेर व्यापार गर्ने हो, वा यदि त्यहाँ स्वार्थको द्वन्द्व छ भने, यो गलत हो र कसैको पेशाको नैतिकता विरुद्ध हो।”
डा अनिलका ग्राहकहरूले पनि उनलाई जानकारीमूलक भिडियोहरू पोस्ट गरिरहन अनुरोध गर्छन्। डा अनिलका अधिकांश दर्शक मध्यपूर्वमा रहेका नेपाली आप्रवासी कामदार हुन्। उनीहरू नियमित रूपमा डा अनिलको फेसबुक पेजमा स्वास्थ्यसम्बन्धी विभिन्न प्रश्न सोध्ने सन्देश र टिप्पणीहरू छोड्छन्, जसको प्रतिक्रिया दर ७० प्रतिशत छ।
भिडियोहरू बनाउन र प्रश्नहरूको जवाफ दिन, डा अनिलसँग एउटा छुट्टै टोली छ जसमा क्यामेरा पर्सन, भिडियो सम्पादक र एक आईटी विशेषज्ञ समावेश छन्।
“त्यहाँ दिनहरू छन् जब म मेरो बिहानको सुरुवात भिडियो सामग्रीका लागि विषयहरू बारे सोच्दै छु,” डा अनिलले भने। “मैले भिडियोहरू बनाउन र मानिसहरूलाई विभिन्न स्वास्थ्य र सामाजिक विषयहरू बारे सचेत गराउन धेरै पैसा र समय खर्च गरेको छु, र यसले मेरो कामले सिर्जना गर्न सक्षम भएको प्रभाव देख्दा मलाई खुसी लाग्छ।”
